Faşizm Kadına Düşman

İspanya’da 1931’de kadınlar genel oy hakkını elde etti. Bu anayasal değişiklik 1917 Ekim devrimi ve Meksika devrimlerinin etkisiyle gerçekleştirildi. Kadınların oy hakkına sahip olmasına "henüz vakti gelmedi" gerekçesiyle feministler ve stalinistler karşı çıktı. Anarşistler de çok fazla onaylamayan bir tutum aldılar.

1936 Temmuz’una gelindiğinde faşist Franco’nun "İspanya’da düzeni yeniden sağlama" diye nitelediği faşist darbe girişimi Katalonya proletaryası tarafından engellendi. Bu mücadelede özellikle Barselona’da kadınlar en ön saflardaydı, iki yıl önce Asturias Komünü’nde olduğu gibi. İlginç olan bu derece militan olan işçi kadınların oy hakkını almasına, kendisini sosyalist, kadın hakları savunucusu diyenler tarafından karşı çıkılması.

Faşizme karşı mücadelede kadınlara solun gösterdiği yer cephe gerisi oldu, onlara cepheye giden erkeklerin geride bıraktığı işleri yürütmek, cephede geri hizmetleri yapmak, yemek pişirmek, hasta bakıcılık yapmak görevleri verildi. Oysa kadınlar 1930’lardan itibaren her türlü mücadelede ve aslında cephede en önde yer almıştı.

1936’da faşist birlikler Madrid sokaklarına dayandığında, o dönemim en büyük kadın örgütü olan Anti-Faşist Kadınlar örgütü ( bu örgüt stalinistlerin denetimindeydi ) kadınlara şehri terketme çağrısı yaptı.

Oysa kadınlar cephede, faşistlere karşı çarpışmalara katılıyorlardı. Feministler de aynı gerekçelerle kadınların şehri terketmsini istedi. CNT ve POUM’da bu süreçler içerisinde benzer tutumlara sahip oldular.

1939’da faşist Franco’nun iktidarı alması ile kadınların elde ettiği bütün kazanımlar ellerinden alındı ve uzun yıllar süren bir gericilik dönemi başladı.